Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme
Identificatie
Cliënten die werkzaamheden door de notaris laten uitvoeren (zoals het opstellen van een akte of het uitbrengen van een advies) moeten zich bij de notaris identificeren op grond van de Wet op het notarisambt.
Identificatie vindt plaats aan de hand van een geldig paspoort, identiteitskaart, Nederlands rijbewijs of een Nederlands vreemdelingendocument.
Voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme
Op grond van de WWFT is de notaris verplicht een cliëntenonderzoek te verrichten en de herkomst van gelden te onderzoeken. Als een notaris het vermoeden heeft dat sprake is van witwassen van crimineel verkregen geld financiering van terrorisme, is de notaris verplicht hiervan melding te maken bij de bevoegde autoriteiten. De verplichtingen uit de WWFT gelden onder meer voor zaken waar een onroerend goed bij betrokken is of sprake is van oprichting van rechtspersonen.
De notaris moet bij organisaties (zoals een stichting, vennootschap onder firma of besloten vennootschap) nagaan wie wordt aangemerkt als de 'Uiteindelijk Belanghebbende' (ook wel "UBO" genoemd). UBO's zijn personen die uiteindelijke eigenaar zijn van een organisatie of daarover zeggenschap uitoefenen. Indien de organisatie geen UBO heeft, worden de bestuurders van de organisatie als UBO aangemerkt.
Ten aanzien van elke cliënt en elke UBO moet worden beoordeeld of deze persoon kwalificeert als 'Politiek Prominent Persoon' (ook wel "PEP" genoemd).
Als PEP wordt aangemerkt:
- een (plaatsvervangend) bestuurder, lid van een raad van bestuur (of een gelijkwaardige functie) bij een internationale organisatie;
- een lid van een leidinggevend, toezichthoudend of bestuurslichaam van een staatsbedrijf;
- een ambassadeur, zaakgelastigde of hoge officier van het leger;
- een lid van een rekenkamer of van een raad van bestuur van een centrale bank;
- een lid van een hooggerechtshof, constitutioneel hof of van een andere hoge rechterlijke instantie die vonnissen wijst waartegen (in beginsel) geen beroep openstaat;
- een lid van het landelijk bestuur van een landelijke politieke partij;
- een parlementslid of lid van een soortgelijk wetgevend orgaan;
- een staatshoofd, regeringsleider, minister, onderminister of staatssecretaris.
Directe familieleden van een PEP (echtgenoot, ouders en kinderen) worden ook aangemerkt als PEP. Dit geldt ook voor per personen die een nauwe zakelijke relatie hebben (gehad) met een PEP, of vermogen voor een PEP hebben beheerd.
De notaris moet bij een PEP een verscherpt cliëntenonderzoek uitvoeren omdat een PEP misbruik zou kunnen maken van zijn positie en daardoor betrokken kan zijn (geweest) bij illegale praktijken. Als een persoon als PEP kwalificeert, moet de notaris onderzoeken hoe de PEP diens vermogen heeft verkregen. De notaris mag geen werkzaamheden uitvoeren voor de PEP wanneer blijkt dat sprake is van door hem verkregen illegaal vermogen.
Onderzoek herkomst gelden
Als een cliënt geld op een derdengeldenrekening van de notaris stort, is de notaris verplicht om na te gaan waar dit geld vandaan komt. De cliënt moet aantonen op welke manier het geldbedrag verkregen is en dat het geld niet afkomstig is uit criminele activiteiten. De notaris mag niet meer dan € 2.500,- in contanten aannemen.
Geld dat door een cliënt is gestort op de derdengeldenrekening van de notaris moet afkomstig zijn van een bankrekening van degene die dit geld aan de notaris moet voldoen. Hier mag alleen van worden afgeweken als daar een goede reden voor bestaat, bijvoorbeeld wanneer geld wordt gestort door degene die geld aan de cliënt uitleent of aan hem schenkt.
Als gestort geld afkomstig is uit een geldlening, moet een schriftelijke geldleningsovereenkomst aan de notaris worden verschaft. De herkomst van het geleende bedrag moet worden aangetoond door degene die het geld heeft uitgeleend.
Als gestort geld afkomstig is van een schenking, moet een schriftelijke schenkingsovereenkomst aan de notaris worden verschaft. De herkomst van het geschonken bedrag moet worden aangetoond door de schenker.
Melding
Zodra de notaris het vermoeden heeft dat een transactie ongebruikelijk is of te maken zou kunnen hebben met witwaspraktijken of financiering van terrorisme, moet dit worden gemeld bij de bevoegde instantie (FIU-Nederland). De notaris beoordeelt zelf of er sprake is van een mogelijk verdachte situatie, en mag de cliënt hiervan niet op de hoogte brengen. De notaris mag besluiten om de gevraagde dienst niet te verrichten.
